معرفی کامل علائم اختصاری روی سیم و کابل های برق
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده که حروف اختصاری سیم و کابل روی هر یک از این محصولات به چه معناست؟ با جدول علائم اختصاری کابل ها چقدر آشنایی دارید؟ تا به حال شده که در انتخاب درست بین مجموعهای از سیمهای مختلف گیر افتاده باشید؟ برای شما هم این سوال پیش آمده که علامت اختصاری سیم و کابل روی هر یک از این محصولات به چه معناست؟ کافیست سیم و کابل برق را از نظر بگذرانید تا با یک سری کد، آدرس یا حتی عدد مواجه شوید. برای کسی که آشنایی چندانی با انواع کابل برق ندارد، دانستن این علائم کمی سخت و دشوار و بعضاً گیج کننده است.
برای کسی که آشنایی چندانی با انواع کابل برق ندارد، دانستن این علائم کمی سخت و دشوار و بعضاً گیج کننده است.هر یک از این محصولات دارای نوع رسانا، عایق درونی، نوع زره، اندازه سیم و ضخامت آن، آمپر و موارد گوناگون دیگر هستند که دانستن آنها باعث میشود یک سیم را با نوع دیگر اشتباه نگیریم.
به طور کلی علائم اختصاری که روی سیم و کابل مشاهده میکنیم، نشان دهنده ساختار محصول مورد نظر ماست تا مثلا اشتباهی به جای یک کابل برق قدرت از یک کابل تلفن دو زوج استفاده نکنیم یا کابل کواکسیال را به جای کابل فیبر نوری استفاده نکنیم.کابل برق براساس سطح ولتاژ و ساختاری که دارد، در انواع مختلف کابل فشار قوی، متوسط، ضعیف و به بازار عرضه میشود. این کابلها هر کدام دارای ویژگیهای منحصر به فردی هستند و کاربرد آنها از هم مجزا است.
تفاوت سیم و کابل چیست؟
از آنجایی که در بازار از واژه سیم و کابل در هنگام خرید و فروش استفاده میشود، بسیاری از افراد تفاوتهای این دو را نمیدانند و برخی هم تفاوتهای بیشتری برای این دو دسته محصول قائل هستند. در این قسمت به بررسی تفاوتهای سیم و کابل خواهیم پرداخت.
-
کابل:
کابل برق از یک الی چند رشته سیم به هم تابیده شده تشکیل شده است که به یک یا چند لایه عایق نیز مجهز شدهاند. مهمترین وظیفه این محصول، عبور جریان الکتریکی و انتقال آن است. برخی از کابلها برای افزایش مقاومت در برابر عوامل زیست محیطی، از یک آرمور و زره در ساختار خود استفاده کردهاند. برخی دیگر نیز به شیلد مجهز هستندکه دریافت نویز آنها را کاهش داده و مقاوتشان را افزایش میدهد و به آن کابل شیلد دار میگویند. در زبان انگلیسی به کابل برق علاوه بر Cable ،Cord Power نیز گفته میشود. Cord به کابل هایی میگویند که جریان الکتریکی را انتقال میدهند.
-
سیم:
سیم از یک هادی و رسانای جریان الکتریکی تشکیل شده است. وظیفه اصلی این تجهیزات انتقال جریان الکتریسیته از یک مکان به مکانی دیگر است. سیمها میتوانند در دو جنس آلومینیومی و مسی به بازار عرضه شوند. سیم مفتول مسی و مفتول آلومینیومی، سیم هایی هستند که هیچ نوع روکشی ندارند و تنها از یک هادی تشکیل شدهاند. از این سیمها اغلب در سیم پیچی موتورها، تجهیزات صنعتی و… استفاده میشوند. سیمهایی که در صنعت ساختمان سازی، اتوموبیل سازی و… مورد استفاده قرار میگیرند، سیمهای برق روکشدار هستند.
یک سیم یا کابل از چه لایههایی تشکیل شده است؟
علامت اختصاری سیم و کابل تولید شده، طبق اصول و استانداردهای جهانی تعیین میشوند. برای مثال نمیتوان علامت اختصاری یک کابل با رسانای مسی را با علامت کابلی که رسانای آن آلومینیومی است یکی کرد. از طرف دیگر استانداردهای ذکر شده از چند بخش مجزا از جمله ساختار لایههای مختلف کابل، رسانای کابل و تعداد رشتههای موجود در هر سیم، نوع رسانا و سطح مقطع و در انتها ولتاژ نامی محصول مورد نظر تشکیل میشود.
اما فارغ از نوع استاندارد، هر سیم یا کابل را وقتی از قسمت بیرونی به داخل بررسی کنیم شاهد لایههای مختلفی خواهیم بود که هر یک باز هم بر اساس استانداردهای جهانی و البته با توجه به نوع کاربری متفاوت خواهد بود.
اما به طور کلی یک سیم برق ممکن است از روکش بیرونی، عایق میانی، روکش جداکننده، قطعهای به نام آرمور (استفاده در برخی کابلهای خاص)، حفاظ، عایق رسانا و هادی تشکیل شده باشد. این نکته را هم مد نظر قرار دهید که در برخی سیم و کابلها شاهد لایههای اضافی هستیم و البته در برخی دیگر هم تنها با چند لایه محدود مواجه میشویم.
انواع علامت اختصاری سیم و کابل
وقتی کابل ها را بررسی میکنیم از چپ به راست باید علائم انگلیسی را مد نظر قرار دهیم. طبق این اصل، حرف اول علائم نشان دهندۀ جنس هادی یا همان رسانای کابل است که کار اصلی یعنی انتقال برق و الکتریسیته را بر عهده دارد. حرف دوم علائم جنس عایق را مشخص میکند. در مقالات گوناگون گفتهایم که عایق از هادی کابل محافظت میکند.
در انواع سیم و کابل در صورت برخورد با حرف سوم، باید بدانیم که منظور غلاف سیم و کابل است که میتواند با توجه به نوع محصول از جنس خاصی تهیه شده باشد و در انتها شاهد جنس روکش نهایی خواهیم بود که به عنوان حرف چهارم روی برخی از سیم و کابلها ثبت میشود. اما در ادامه با قرار دادن جدول علائم اختصاری کابلها به تفکیک هر یک از علائم را معرفی میکنیم.
علائم اختصاری روی سیم های برق چه معنایی دارند؟
حروفی که روی سیم و کابل به کار میرود، مفاهیم مختلفی دارند. برای این که قرار گیری جای حروف و اعداد بهتر درک کنید به تصویر زیر نگاه کنید.
این ترتیب برای سیم ها و کابل ها یکی است ولی حروف های روی سیم و کابل به کار می رود مفهوم های مختلفی دارد که به شرح ذیل آمده است.
موارد مصرف | حروف مشخصه |
سیم تک لا با روکش پلاستیک برای سیم کشی ساختمان | NYA |
سیم افشان با روکش پلاستیک برای سیم کشی ساختمان | NYAF |
سیم مخصوص با روکش پلاستیک برای سیم کشی ساختمان | NSYA |
سیم مقاوم در مقابل رطوبت | NYM |
سیم با روکش پلاستیک مخصوص برای رشنایی و لوازم خانگی | NYZ |
سیم برای مصرف لوستر و چراغ ها | NYFA |
سیم دو رشته ای برای مصرف روشنایی (دولا ) | NYFAZ |
سیم مکلالمه و خبری | Y |
سیم کواکسیال | T |
حرف N به معنی سیم مسی است که طبق استاندارد آلمان میباشد و حرفY نشان دهنده عایق پر و تودور (pvc) است و حرف zوs برای سیم های مخصوص به کار میروند.همچنین حرف F برای سیم های نرم، حرف A برای سیم کشی داخل لوله ها و حرف M برای سیمهای مقاوم در برابر رطوبت به کار میرود.
دیگر حروف به کار رفته روی سیم و کابل
- NP
علامت اختصاری Nichel Plate ، صفحه نیکلی .
- NR
1) Nonreturnable Reel ، قرقره غیر قابل برگشت ; قرقره طراحی شده برای فقط یک بار مصرف .
2) Natural Rubber ، لاستیک طبیعی .
- NRHW
علامت اختصاری عایق لاستیکی پایدار در برابر رطوبت و گرما با روکش نئوپرن برای مصرف در لوله های عبور کابل .
برای کاربرد در مکان های خشک و مرطوب ، 600 ولت ، 75 درجه سانتیگراد . RHWN نیز گفته می شود.
- NSD
علامت اختصاری Neutral Supported Drop ، آویز تقویت شده خنثی .
- NVP
علامت اختصاری Nominal Velocity of Propagation ، سرعت اسمی انتشار که به صورت درصدی از سرعت نور (c) بیان می شود .
علائم انحصاری سیم و کابل
- HP
1. Horsepower ، اسب بخار 2. High Pressure ، فشار بالا
- HPD
علامت اختصاری سیم رابط گرمکن عایقکاری شده با لاستیک و پنبه سوز. با عایق نئوپرن و بدون پنبه سوز یا NBR/PVC ، یا با CSPE نیز ساخته می شود.
- HPN
علامت اختصاری سیم رابط گرمکن با دو هادی عایقکاری شده با نئوپرن. برای استفاده در محل های مرطوب بکار می رود.
- HR
مقدار سختی راکون ( Rockwell ) است. معمولا با بکار بردن حرفی پس از HR بیان می شود.
این حرف مقیاس استفاده شده برای تعیین مقدار را مشخص می کند. به طور مثال ، HRC مقیاس “C” را بکار می برد.
- HS
سیم رابط گرمکن با عایق لاستیکی برای 600 ولت.
- HSHD
علامت اختصاری High – Speed Hot Dipping ، فروبری داغ با سرعت زیاد.
- HSJ
علامت اختصاری سیم رابط گرمکن عایقکاری شده با لاستیک برای 300 ولت.
- HSJO
همانند نوع HSJ ، اما با روکش نئوپرن.
- HSJOO
همانند نوع HSJ ، اما با عایق و روکش مقاوم در برابر روغن.
لایه های تشکیل دهنده کابل برق
به طور کلی میتوان گفت که یک کابل برق از بخشهای زیر (که یک به یک توضیح داده شدهاند) تشکیل میشود.
-
هادی (Conductor)
مشخصا این قسمت از کابل وظیفه هدایت جریان الکتریکی را بر عهده دارد و جنس آن معمولا یا مس و یا آلومینیوم است. کابل برق از نظر نوع هادی به چند دسته تقسیم میشود:
- هادی تک مفتولی (solid)
- هادی نیمه افشان (stranded)
حفاظ هادی (Conductor Screen)
یک نوار نیمه رسانا است که باعث میشود میدان مغناطیسی یکنواختی ایجاد شود و تنشهای الکترو استاتیکی را کمینه میکند (برای فشار متوسط و فشار قوی).
-
عایق (Insulation)
عایقها در واقع قسمتی از کابل است که مانع از هدایت جریان برق میشود. دو نوع پرکاربرد عایقها از جنس PVC و از جنس پلی اتیلن (PE) است.
-
حفاظ عایق (Insulation Screen)
یک نوار نیمه هادی است که وظیفهاش همانند حفاظ هادی میباشد.
-
شیلد (Shield)
شیلد که معمولا از جنس مس است، برای جلوگیری از تابش امواج الکترومغناطیس استفاده میشود. همچنین دیگر علت استفاده از شیلد این است که برای جریان نشتی و یا جریانهای خطا مسیری ایجاد شود (شیلد ها در یک طرف به زمین وصل میشوند). البته در کابلهای ابزار دقیق و کنترلی یک بخش به نام محافظ کلی (Overall Screen) هم وجود دارد که مانند شیلد بر روی عایق کشیده شدهاست و برای جلوگیری از تداخل نویز و از بین بردن اثر کابلهای مجاور استفاده میشود و به صورت چند مفتولی، نوار و بافت استفاده میشود.
-
زره (Armor)
زره وظیفه محافظت مکانیکی از کابل را بر عهده دارد. در شکل زیر میتوان این موضوع را مشاهده کرد.
-
روکش بیرونی (Outer Sheath)
روکش بیرونی بر روی زره کشیده میشود و وظیفه حفاظت کلی از نظر مکانیکی، آب و هوایی، شیمیایی و… را بر عهده دارد. این لایه معمولا بر اساس رنگ کد بندی میشود تا بین فشار ضعیف، متوسط و قوی و کابلهای ابزار دقیق تفاوت به چشم آید.
هر کدام از حروف اختصاری در کابل ها چه معنایی دارند؟
در مطالب بالا با نحوه نام گذاری و اینکه علائم اختصاری کابلها چگونه هستند، آشنا شدیم. حالا با هم به تعریف این دسته از کدها میپردازیم که در استاندارد DIN VDE 0271/0276 وجود دارد. فرض کنید که کابلهای قدرت به صورت چند بخشی رو به رو تعریف میشوند که میتوان به طور کلی آنها را به ۴ بخش کلی دسته بندی کرد.
- بخش اول که شامل مشخصات لایه های اصلی کابل است .
- بخش دوم شامل هادی های حفاظتی به کار برده شده در صورت وجود و تعداد رشته ها
- بخش سوم شامل سطح مقطع هر رشته و نوع هادی به کار رفته در محصول
- بخش آخر ولتاژ نامی کابل
تعریف هر کدام از حروف و علائم اختصاری روی سیم و کابل:
هویت طراحی یا استاندارد:
- N مطابق با استانداردها
- (N) مشابه با استانداردها۲
جنس هادی:
- A: هادی المینومی
- _: مس هادی
جنس عایق:
- Y: پی وی سی
- ۲Y: پلی اتیلن
- ۲X: کراس لینک
- _: کاغذ اشباع شده
هادی متمرکز:
- C: هادی هم مرکز مسی
- CW: هادی هم مرکز مسی شکل موجی
- CE: هادی هم مرکز مسی بر روی هر کدام از هسته
- S: حفاظ شامل سیمهای مسی
- SE: حفاظت از سیمهای مسی بر روی هر کدام از هسته
- H: لایههای هادی
- (F): حفاظ طولی مقاوم در برابر آبها
زره یا آرمو:
- B: زره نوار فولادی
- F: زره از سیم فولادی گالوانیزه مدل تخت
- G: نوارهای فولادی گالوانیزه مارپیچی شکل
- R: زره از سیم فولادی گالوانیزه با مقطع گرد
جنس غلاف یا شیت
- A: پوشش از آمیزه نخ کنفی
- K: غلاف سربی
- KL: غلاف نازک آلمینیومی
- Y: شیت پی وی سی
- ۲Y: شیت پلی اتیلن
هادی حفاظتی:
J: شامل هادی محفاظ – هادی به رنگ زرد/سبز مسی
O: فاقد هادی محفاظ – فاقد هادی به رنگ زرد/سبز/ مسی
نوع هادی:
- r: هادی با مقطع گرد
- s: هادی با مقطع قطاعی
- هادی با مقطع بیضی شکل
- e: هادی مفتولی با مقطع گرد
- m: هادی رشتهای افشان
- h: هادی با مقطع توخالی
- v : هادی فشرده
رنج ولتاژ نامی
- ۰,۶/۱ kV
- ۳,۶/۶ kV
- ۶/۱۰ kV
- ۱۲/۲۰ kV
- ۱۸/۳۰ kV
- ۲۰/۳۵ kV
- ۴۰/۶۹ kV
- ۶۴/۱۱۰ kV
- ۷۶/۱۳۲ KV
حروف ویژه
Z- Numbered control cable: کابل کنترل شماره گذاری شده.
A- Single core: تک رشته
F- Flexible: انعطاف پذیر
(E)- Intrinsically safe (blue): از نوع ایمنی ذاتی که معمولا آبی رنگ هستند.
(TR)- Transparent outer sheath: پوسته بیرونی شفاف که معمولا در کابلهای کنترلی استفاده می شود.
(B)- Drain wire: دارای سیم تخلیه
این سیم در راستای طول به بخش فلزی شیلد متصل است و شیلد کابل به جای اتصال مستقیم از طریق این سیم زمین میشود، با این کار شیلد راحتتر به ترمینالی جهت زمین کردن اتصال مییابد.
(PU)- Polyurethane: پلی اورتان
علائم اختصاری کابل ها
کابل ها از نظر شکل و سطح مقطع به دو دسته گرد و مثلثی تقسیم می شوند که برای مشخص کردن هادی گرد از حروف اختصاری (r) و کابل های مثلثی از حروف اختصاری (s) استفاده می شود.
هادی کابل ها نیز از نظر تعداد رشته متفاوت بوده و به دو دسته مفتولی و افشان تقسیم می شوند. برای مشخص کردن هادی های مفتولی ازحرف اختصاری (e) و هادی های افشان از حرف اختصاری (m) استفاده می شود.
برای این که از تشخیص اشتباه سیم های کابل جلو گیری شود عایق های سیم های کابل را در رنگ های مختلف دسته بندی می شوند که طبق استاندار VDE0271 آلمان و موسسه استاندارد ایران است که در جدول زیر آمده است.
برای بیان عایق و هادی به کار رفته در کابل ها نیز از حروف اختصاری استفاده میشود که در جدول زیر به طور خلاصه بیان شده است.
کابل داری سیم به رنگ سبز -زرد برای ارت
جدول خلاصه علائم اختصاری کابل ها
علائم اختصاری | مفهوم علائم اختصاری |
---|---|
Yv | جنس پی وی سی تقویت شده |
Yu | جنس پی وی سی با خاصیت تاخیرانداز شعله |
Y2 | جنس پلیاتیلن |
Y | جنس پی وی سی |
X11 | جنس پلیاورتان شبکهای |
X2 | جنس پلیاتیلن شبکهای |
X | جنس پی وی سی شبکهای |
t | سیم یا کابل ضد موریانه |
SL | علامت اختصاری کابل افشان کنترل |
re | مفتول تک رشتهای گرد |
Q | جنس بافت سیم از فولاد |
O | سیم و کابل مقاوم به روغن |
NA | جنس سیم یا هادی از آلومینیوم |
N | جنس سیم یا هادی از مس |
MZ | روکش آلیاژ از جنس سرب |
M | نوع روکش سربی |
L | نوع روکش آلومینیومی نرم |
KL | غلاف از جنس آلومینیوم |
K | غلاف سرب |
H | پلیمر بدون هالوژن با پیشگیری از انتشار شعله |
G3 | نوع لاستیک از ایلن پروپیلن |
G2 | نوع لاستیک سیلیکونی |
G | جنس عایق از پلاستیک |
f | علامت اختصاری افشان |
F | نوار طولی ضد آب |
e | نوع هادی مفتولی |
D | محافظ مسی تابیده شده به صورت مارپیچ |
C | محافظ بافت سیم مسی |
b | دارای زره |
A | جنس روکش از الیاف گیاهی |
معرفی انواع کابل بر اساس علائم اختصاری
خب تا اینجا با انواع علامت اختصاری سیم و کابل آشنا شدیم. از کنار هم قرار دادن هر یک از این علائم ساختار کابل مورد نظر از نوع هادی، نوع عایق، جنس تشکیل دهندۀ اجزای کابل و ویژگیهای اضافی هر سیم و کابل به دست می آید. در خرید و فروش انواع کابل این علائم بسیار اهمیت دارند به طوری که ما با ذکر چند نمونه تصمیم گرفتیم استفاده بهتر از علائم اختصاری را برای شما شرح دهیم.
1. کابل nayy چیست؟
برای اینکه با مفهوم این کابل پرکاربرد آشنا شویم کافیست تک تک علائم اختصاری را در جدول پیدا کرده و معنی هر یک را در کنار هم قرار دهیم. برای مثال دو حرف اول این علامت با نشان na نشان دهنده جنس هادی کابل است که از آلیاژ آلومینیوم شناخته شده است. دو حرف بعدی نیز نشان دهنده عایق کابل و غلاف آن هستند که هر دو از پی وی سی ساخته شدهاند.
2. کابل n2xy چیست؟
اگر انواع علامت اختصاری سیم و کابل را به خوبی درک کرده باشیم، به راحتی میتوانیم ساختار این نوع کابل را حدس بزنیم. منظور از حرف N که همان هادی یا رسانای کابل است که از جنس آلیاژ مس است. با توجه به جدول علائم اختصاری مفهوم X2 هم بیان کنندۀ جنس عایق است که پلیاتیلن شبکهای یا کراسلینک شده است. حرف آخر هم بیانگر نوع عایق یعنی پی وی سی است. این کابل نوعی کابل قدرت است که تنها از نظر جنس عایق با کابل پر استفاده NYY تفاوت دارد.
3. کابل nyaf چیست؟
این کابل نشان دهنده این است که هادی از نوع مس بوده که با علامت N مشخص می شود. علامت Y نیز نشان میدهد که کابل مورد نظر دارای عایق پی وی سی است. اما دو حرف آخر این کابل بیانگر رشتهای بودن هادی مسی هستند که به افشان شهرت دارند. بنابراین این علامت اختصاری کابل افشان است که البته با دو علامت اختصاری دیگر از جمله H05V-K و H07V-K نیز شناخته میشود.
آشنایی با رنگ های کابل های چند رشته
و اما کابلها از نظر شکل، سطح مقطع، تعداد رشته و خیلی موارد دیگر متفاوت هستند که باید به خوبی علائم اختصاری هر یک را شناخت تا به انتخاب مناسبترین آنها کمک کند.
کابلها به صورت کلی از نظر شکل، به دو دسته گرد و مثلثی تقسیم میشوند. کابل گرد با حرف اختصاری (r) و کابل مثلثی با حرف اختصاری(s) شناخته میشوند.
اما رسانا یا همان هادی کابل ها هم به دودسته رشتهای و مفتولی تقسیم میشوند، که کابلهای مفتولی با حرف (e) و کابلهای رشتهای یا همان افشان با حرف اختصاری (m) نشان داده میشوند.
کابلها به دلیل تعداد رشتههای بالا و برای اینکه به اشتباه تشخیص داده نشوند، عایق هر رشته را با رنگهای متفاوت طبق استانداردهای ایران و VED0271 آلمان طراحی میکنند.
جدول زیر رنگبندی انواع کابلها را نشان میدهد:
تعداد رشته های کابل | رنگ عایق سیم های کابل بدون ارت | رنگ عایق سیم های کابل با ارت |
تک سیم | مشکی | – |
دو سیم | مشکی – آبی | – |
سه سیم | مشکی – آبی – قهوهای | سبزوزرد- آبی – قهوهای |
چهارسیم | مشکی – آبی – قهوهای – مشکی | سبزو زرد – آبی – قهوهای – مشکی |
پنج سیم | مشکی – آبی – قهوهای – مشکی – مشکی | سبزو زرد – آبی – قهوهای – مشکی – مشکی |
شش سیمه | شش سیم مشکی و روی آنها شماره گذاری شده است. | سبزو زرد – آبی – قهوهای – الباقی هم مشکی بوده و شماره گذاری شده است. |
کدهای اختصاری کابل های قدرت
شاید شما نیز بارهای با عباراتی نظیر NYY، NYCY، NYRY-J، NYAF و امثال این موارد بر خورده باشید و از خود پرسیده باشید که در کابل های قدرت، این حروف نمایان گر چه چیز می باشند ؟
کابل های قدرت نیز مانند بسیاری از اقلام، دارای کدهای اختصاصی خود بوده که به وسیله این کدها و علائم اختصاری، استاندارد ساخت، لایه های موجود، جنس لایه ها، جنس عایق، شیلد، زره دار بودن و نبودن و سایر موارد مورد نیاز برای شناخت آن ها، نشان داده می شوند.
مبنای استاندارد حروف اختصاری در کابل های قدرت
این علائم اختصاری که به صورت حروف انگلیسی نشان داده می شوند، برمبنای استاندارد جهانی DIN VDE 0271/0276 در کابل های قدرت، تعریف شده اند.
هریک از حروف اختصاری در کابل ها به چه معنی می باشند ؟
حال که با منشا این نام گذاری ها آشنا شدیم، به تعریف هر یک از کدهای اختصاری موجود در استاندارد DIN VDE 0271/0276 می پردازیم :
ابتدا فرض می کنیم که کابل های قدرت به صورت چند بخشی رو به رو تعریف می شوند، که می توان آن ها را به طور کلی به 4 بخش کلی زیر دسته بندی نمود :
الف ) بخش اول : مشخصات لایه های اصلی کابل قدرت – (1، 2، 3، 4، 5، 6)
ب ) بخش دوم : هادی حفاظتی ( در صورت دارا بودن ) – (7) – تعداد رشته ها – (8)
ج ) بخش سوم : سطح مقطع هر رشته ( برحسب میلی مترمربع ) – (9) – نوع هادی ( از نظر شکل ) – (10)
د ) بخش چهارم : ولتاژ اسمی کابل – (11)
حال به تعریف هریک از بخش ها و کدهای اختصاری متناظر با آن ها می پردازیم :
1– Identifications of designation ( هویت طراحی یا استاندارد )
N DIN VDE standard (DIN VDE مطابق با استاندارد )
(N) Similar to DIN VDE standard (DIN VDE مشابه با استاندارد )
2– Conductor material ( جنس هادی )
A Aluminium conductor (هادی آلومینیوم)
– Copper conductor (هادی مس – وقتی که بعد از بخش 1 – حرف دیگری نیست، منظور هادی مسی است)
3- Insulating material ( جنس عایق )
Y PVC (پی وی سی)
2Y Polyethylene (PE) (پلی اتیلن)
2X Cross-linked polyethylene (XLPE) (پلی اتیلن مستحکم یا کراس لینک)
– Impregnated paper (without designation) (کاغذ اشباع شده)
4– Concentric conductor (screen) ( هادی متمرکز یا اسکرین )
C Concentric conductor of copper (هادی هم مرکز مسی)
CW Concentric conductor of copper in waveconal formation (هادی هم مرکز مسی موجی شکل)
CE Concentric conductor of copper over each individual core (هادی هم مرکز مسی بر روی هر هسته)
S Screen of copper wires (حفاظ شامل سیم های مسی)
SE Screen of copper wires over each individual core (حفاظ شامل سیم های مسی بر روی هر هسته)
H Conductive layers (لایه های هادی)
(F) Longitudinally water-proof screen (حفاظ طولی مقاوم در برابر آب)
5– Armouring ( زره یا آرموز )
B Steel tape armouring (زره نوار فولادی)
F Armour of galvanized flat steel wires (زره از سیم های فولادی گالوانیزه تخت)
G Counter helix of galvanized steel tape (نوارهای فولادی گالوانیزه مارپیچی)
R Armour of galvanized round steel wires (زره از سیم های فولادی گالوانیزه با مقطع گرد)
6– Sheath material ( جنس غلاف یا شیت )
A Oversheath made of fibrous material (پوشش از آمیزه نخ کنفی)
K Lead sheath (غلاف سربی)
KL Aluminium sheath (غلاف نازک آلمینیومی)
Y PVC (شیت پی وی سی)
2Y Polyethylene (PE) (شیت پلی اتیلن)
یک کابل می تواند دارای یک inner sheath (غلاف داخلی ) و outer sheath ( غلاف خارجی ) به طور همزمان باشد. غلاف خارجی یا ژاکت کابل ( jacket ) در حقیقت همان لایه نهایی کابل است ( به عنوان مثال Y آخر در حروف NYY نشان دهنده شیت یا ژاکت از نوع PVC در لایه نهایی کابل است ). غلاف داخلی یا inner sheath نیز می تواند جهت کاربردهای متفاوت به کابل اضافه گردد ( غلاف سربی، غلاف آلومینیومی و … ).
در صورتی که یک کابل هر دولایه مذکور را دارا باشد، در کدگذاری کابل، از هر دو کد جهت نشان دادن دو لایه شیت استفاده خواهد شد. ( به عنوان مثال NYKY-O یک کابل مفتولی مسی (در کنار N که استاندارد DIN را نشان می دهد چیزی نوشته نشده است پس کابل مسی است. همچنین افشان بودن کابل در حروف نشان داده نشده، پس کابل مفتولی است.) با عایق پی وی سی (Y) می باشد. شیت داخلی (غلاف) آن سربی (K) و شیت خارجی (غلاف خارجی یا ژاکت ) آن PVC می باشد (Y). در ضمن کابل مذکور دارای رشته ای مجزا برای ارت (زرد/سبز) نمی باشد (O).)
7– Protective conductor ( هادی حفاظتی )
J With protective conductor (with green/yellow conductor) (شامل هادی محفاظ – هادی به رنگ زرد/سبز مسی)
O Without protective conductor (without yellow/green conductor) (فاقد هادی محفاظ – فاقد هادی به رنگ زرد/سبز مسی)
این کدهای اختصاری معمولا در کابل های multi core یا چندرشته دیده می شود و بدین معناست که یکی از رشته کابل های مورد نظر از نوع سبز/زرد (ارت) می باشد. به عنوان مثال کابل 2.5×4 از نوع NYY-J ، یک کابل 4 رشته بوده که یکی از 4 رشته آن ارت (سبز/زرد) می باشد. کد O در کابل معمولا برای تاکید بر آن که هیچ کدام از رشته ها سبز/ زرد نمی باشد. آورده شده و در بیشتر مواقع مشاهده می شود، کابلی با مشخصاتی مانند NYY-O ،با اسم NYY نیز به فروش می رسد.
8- Number of cores ( تعداد رشته ها )
9– Conductor cross-section in mm2 ( سطح مقطع هادی برحسب میلی متر مربع )
10– Conductor type ( نوع هادی )
r) Circular conductor (هادی با مقطع گرد)
s) Sector conductor (هادی با مقطع قطاعی)
o) Oval conductor (هادی با مقطع بیضی شکل)
e) Circular, solid conductor (هادی مفتولی با مقطع گرد)
m) Stranded conductor (هادی رشته ای افشان)
h) Hallow circular conductor (هادی با مقطع گرد توخالی)
/v) Compact conductor (هادی فشرده)
به عنوان مثال se کابلی قطاعی بوده که هر قطاع (سکتور) به صورت مفتولی است، به همین ترتیب کابل re کابلی مفتولی و گرد، کابل sm کابلی رشته ای و قطاعی و rm کابلی رشته ای و گرد می باشند.
11-Rating Voltage ( رنج ولتاژ نامی )
0,6/1 kV
3,6/6 kV
6/10 kV
12/20 kV
18/30 kV
20/35 kV
40/69 kV
64/110 kV
76/132 kV
البته بعضی کابل ها نیز با حروف اختصاری ویژه دیگری هم معرفی می شوند :
12-Specials ( حروف ویژه )
Z- Numbered control cable (کابل کنترل شماره گذاری شده)
A- Single core (تک رشته)
F- Flexible (انعطاف پذیر)
(E)- Intrinsically safe (blue) (از نوع ایمنی ذاتی که معمولا آبی رنگ هستند)
(TR)- Transparent outer sheath (پوسته بیرونی شفاف که معمولا در کابل های کنترلی استفاده می شود)
(B)- Drain wire (دارای سیم تخلیه)
این سیم در راستای طول به بخش فلزی شیلد متصل است و شیلد کابل به جای اتصال مستقیم از طریق این سیم زمین می شود، با این کار شیلد راحت تر به ترمینالی جهت زمین کردن اتصال می یابد.
(PU)- Polyurethane (پلی اورتان)
چند مثال :
حال که با موارد بالا آشنایی پیدا کردیم، برای روشن شدن بهتر موضوع، در ادامه به چند مثال پیرامون کدهای اختصاری فوق می پردازیم :
مثال : NYRY در کابل های قدرت چه چیزی را نشان می دهد ؟
DIN VDE standard, PVC-Insulated, Armour of galvanized round steel wire, PVC-Sheath material
مثال : NYAF در کابل، چه مفهومی دارد ؟
DIN VDE standard, PVC-Insulated, Single core, Flexible
مثال : کدهای اختصاری NA2XS2Y 1×25 RM/16 6/10 KV به چه معناست ؟
Single core XLPE-Insulated cable with PE-Sheath according to standard, Circular, Stranded aluminum conductor with nominal cross-section 25 mm2, covered with copper screen 16mm2 and rating voltage 6/10 KV
مثال : کدهای اختصاری انگلیسی NYY-J 12×1.5 RE 0.6/1 KV در کابل قدرت چه معنایی دارد ؟
Cable according to standard, PVC-Insulated, Sheath PVC, with green-yellow marked core, 12 cores with nominal cross-section 1.5 mm2, Circular conductor, Solid, rating voltage 06/1 KV (U0/U)
مثال : NYCY 3×35+35 چه چیزی را نشان می دهد ؟
PVC Insulated, Multi-core, Screened & Sheathed
According to: VDE 0271 Type NYCY
Copper conductor, Extruded PVC Insulation, Screen of copper, PVC sheath, 4 single core (3 phase and 1 earth), cross section 35 mm2 for all cores
شایان ذکر است، تعریف ها و استاندارد های دیگری نیز در این زمینه وجود دارد، که سعی شده است به تمامی آن ها در موارد فوق اشاره شود، در صورت سوال در مورد کدهای اختصاری خاصی که در موارد فوق ذکر نشده است، سوال خود را از طریق آدرس زیر با ما مطرح نمایید.
جمعبندی
در این راهنما به معرفی انواع علامت اختصاری سیم و کابل پرداختیم. همچنین مفیدترین و پر استفادهترین حروف و نشانههای حک شده روی این محصولات را با ذکر توضیحات بررسی کردیم. با دانستن این علائم به راحتی و با یک نگاه میتوانید از جنس کابل و تمام اجزای به کار رفته در آن اطلاعات کافی را کسب کنید.
مطالب مرتبط :
- سیم افشان 4×1 البرز الکتریک آلیجی
- سیم افشان 2.5×1 البرز الکتریک آلیجی
- سیم افشان 1×1 البرز الکتریک آلیجی
منابع:
اعتماد کابل البرز ، شرکت شکوه صنعت ، کنترل کاران ، شرکت سيم و کابل پارس ، مبــین صـنعت
بدون دیدگاه